Mijn familiegeschiedenis
Familielid gezocht!
In de studiezaal van het archief kan iedereen terecht die op zoek is naar sporen uit het familieverleden. Notarissen, heemkundigen, onderzoekers van lokale geschiedenis of genealogen die een stamboom samenstellen, graven in het archief naar de gewenste informatie.
Welke sporen hebben voorouders of erflaters nagelaten in de archieven? De meeste genealogen starten hun zoektocht in de registers van de burgerlijke stand, verplicht opgemaakt vanaf 1796. De akten van geboorten, huwelijken en overlijdens bieden duidelijke informatie over de afstamming van de boreling, de huwelijkspartners of de overledene. De juiste schrijfwijze van de naam, de correcte geboorte – of sterfdatum, de namen van de ouders, hun woonplaats en beroep, zijn vaste gegevens in deze akten. Het archief beschikt ook over een uitgebreide collectie van rouwprentjes en -brieven, die interessante aanvullingen kunnen bieden, zeker voor de periode waarin de akten van de burgerlijke stand nog niet openbaar zijn.
Een tweede belangrijke reeks voor familieonderzoek zijn de bevolkingsregisters, beter bekend als de volkstellingen. Die zijn sedert het begin van de 19de eeuw om de tien jaar opgemaakt en vermelden tal van gegevens over alle personen die deel uitmaken van het huisgezin of de ingeschrevenen op een bepaald adres. Uit deze bronnen kan men bijna letterlijk de levenswandel van een gezin of een individu afleiden: hoeveel kinderen telde het gezin, welke beroepen oefenden de gezinsleden uit, wanneer verliet een kind het gezin, waar vestigde die zich na het huwelijk, enz. Zowel de burgerlijke stand als de bevolkingsregisters zijn voor genealogen de meest gegeerde bronnenreeksen om familiegeschiedenissen in de 19de en het begin van de 20ste eeuw te reconstrueren.
Een ijverige genealoog of een bekwame onderzoeker beperkt zich echter niet tot de 19de eeuw maar breidt zijn of haar onderzoek verder uit. Teruggaand in de tijd, zelfs tot in de 16de eeuw stuit deze vorser op parochieregisters, doop-, trouw- of begraafboeken opgemaakt door de pastoor, soms nog in het Latijn. Ook de inhoud van weesboeken of staten van goed, opgemaakt bij het overlijden van een ouder van een minderjarig kind, bevat vaak waardevolle gegevens over een familie. Het ontcijferen van dergelijke bronnen vraagt een grondige kennis van oude schriftvormen (paleografie) maar vooral veel doorzettingsvermogen en geduld.
Voor meer specifieke vragen, zoals over illustere stadsgenoten, tragische oorlogsslachtoffers of opmerkelijke figuren, bieden diverse dossiers in het stadsarchief een mogelijke informatiebron. Zo bestaan er fiches van vrijwillige of verplichte arbeiders, politieke gevangenen, vluchtelingen of gerepatrieerden uit de Tweede Wereldoorlog. Ook in militiedossiers of migratielijsten zijn dikwijls sporen te vinden naar individuen uit het verleden.
Wil je een kopie van een akte? Dan verwijzen we je graag door naar de dienst Leven.
En wat met privacy?
Is alle informatie zomaar voor iedereen beschikbaar? Nee zeker niet, de wetgever legt beperkingen op wat de inzage van documenten met persoonsgegevens betreft.
Zo zijn de bevolkingsregisters pas toegankelijk na 120 jaar. De akten van geboorten, huwelijken en overlijdens zijn pas openbaar na respectievelijk 100, 75 en 50 jaar. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (de vroegere privacywetgeving) regelt op Europees niveau (GDPR) de bescherming van persoonsgegevens. Alleen dossiers die betrekking hebben op overleden personen mogen ter inzage gegeven worden aan bezoekers. En ook dat is vaak een moeilijke afweging voor een archivaris.
Wanneer we je niet meer verder kunnen helpen?
De zoektocht naar een Sint-Niklazenaar eindigt bij een verhuizing of het overlijden van de persoon in kwestie. Bij een verhuizing kan de zoektocht in een ander gemeentearchief verdergezet worden. Want één regel moet je in acht nemen wanneer je in het stadsarchief komt zoeken: de bronnen hebben alleen betrekking op personen die in onze stad of in een deelgemeente hebben gewoond of geleefd!
De website familiegeschiedenis.be is een initiatief van Histories vzw en wil het stamboomonderzoek toegankelijk maken voor iedereen. Een perfect startplaats voor je onderzoek! De website van het Rijksarchief maakt meer dan 36,4 miljoen pagina's genealogische bronnen (parochieregisters en burgerlijke stand) toegankelijk.