In de aanloop naar de Vredefeesten steunt het stadsbestuur opnieuw het burgerinitiatief om vijf nieuwe ‘struikelstenen’ te plaatsen. Deze kleine gedenkstenen in het voetpad herinneren aan het lot van stadsgenoten die het slachtoffer werden van het naziregime tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De ‘Stolpersteine’ zijn een creatie van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Op 26 mei 2023 legde hij in Neurenberg (Duitsland) de 100.000ste struikelsteen. De Sint-Niklase Werkgroep Struikelstenen nam in augustus 2022 het initiatief om de eerste zes struikelstenen te plaatsen. Dit jaar selecteerde de werkgroep opnieuw vijf namen van slachtoffers die door de nazi-bezetter zijn verdreven, gedeporteerd of vermoord. De struikelsteen wordt geplaatst in het voetpad voor de woning van het slachtoffer. Het brengt de persoon als het ware terug naar de plaats van herkomst, naar de plek waar hij of zij werd weggerukt.
Verzetsactiviteiten
De 19-jarige Leon De Cauwer uit Nieuwkerken wordt in 1943 verplicht om in Duitsland te gaan werken. Het brute werkregime en de permanente stress worden deze jongeman fataal. Hij overlijdt in Watenstedt-Salzgitter. Ook Jozef Vercauteren uit Sint-Niklaas ziet zijn geboortestad niet meer terug nadat hij verplicht naar Arnstadt is gestuurd. Daar wordt hij samen met andere buitenlandse arbeiders lid van een verzetsorganisatie. De verzetsgroep wordt opgepakt en Jozef komt in de gevangenis van Weimar terecht. Begin april 1945 wordt hij samen met andere gevangenen doodgeschoten.
Politieagent Albert Dykers is eveneens actief in het verzet, samen met zijn vrouw Maria Rodrigus. Nadat Dykers samen met zijn vrouw is opgepakt, wordt hij in september 1944 op een gevangenentrein gezet – de zogenaamde ‘spooktrein’ - vanwaaruit hij kan ontsnappen. Vader Theophiel en zoon Karel-Amedé Cornu uit Belsele hebben minder geluk. Beiden zijn lid van het Geheim Leger maar worden gevat. Karel-Amedé wordt naar het concentratiekamp in Neuengamme gedeporteerd. Hij overleeft het kampregime niet. Vader Theophiel belandt in Buchenwald en daarna in Blankenburg. Bij de ontruiming van dit kamp worden de gevangenen te voet verplaatst. De totaal uitgeputte Theophiel kan niet volgen en wordt tijdens deze ‘dodenmars’ doodgeschoten.
Klaroengeschal
De vijf nieuwe Sint-Niklase struikelstenen worden geplaatst op dinsdag 29 augustus. Leden van de werkgroep, het stadsbestuur, vaderlandslievende verenigingen, familieleden en buurtbewoners verzamelen om 13u45 in de Vrasenestraat 58 in Nieuwkerken, om 14u30 in de Veldstraat 89 en om 15u15 in de Spoorweglaan 32 in Sint-Niklaas, en om 16 u in de Marktstraat 241 in Belsele (Puivelde). Familieleden van de slachtoffers leggen er de stenen neer. Een klaroenspeler zorgt voor een ingetogen moment. Er is een brochure beschikbaar met de verhalen van de geselecteerde slachtoffers en een overzicht van de locaties van de elf struikelstenen in de stad en deelgemeenten
De werkgroep hoopt het initiatief in samenwerking met het stadsbestuur de volgende jaren verder te zetten. Ze wil ook inwoners aanzetten tot het herdenken van meer slachtoffers. Wie een familielid of kennis wil herdenken met een struikelsteen, kan een aanvraag indienen. Voor meer informatie over de voorwaarden kan men contact opnemen met het archief van de stad Sint-Niklaas (archief@sint-niklaas.be).
